نزاع و درگیری به عنوان یکی از عوامل کاهش دهنده امنیت اجتماعی بسیار حائز اهمیت است،چرا که با ایجاد اخلال در روابط اجتماعی، فضایی آکنده از بغض، کینه و دشمنی را در میان افراد بوجود می آورد...

از نظر جامعه شناسان و آسیب شناسان اجتماعی، جامعه امروز ایران با آسیب های اجتماعی متعددی از جمله: اعتیاد، طلاق، نزاع و درگیری، سرقت، قتل، خودکشی، جرائم مالی وغیره روبروست.

در این بین نزاع و درگیری به عنوان یکی از عوامل کاهش دهنده امنیت اجتماعی بسیار حائز اهمیت است،چرا که با ایجاد اخلال در روابط اجتماعی، فضایی آکنده از بغض، کینه و دشمنی را در میان افراد بوجود می آورد که این امر خود زمینه ساز نزاع و تنش های بعدی می باشد و در نتیجه جامعه را از نظر مادی و معنوی متضرر می سازد.

در تعریف اصطلاحی آن میتوان گفت نزاع عبارت است از کنش جمعی دو یا چند نفر به قصد آسیب رساندن به دیگری و قطعا ریشه یابی این معضل و شناسایی مکانیسم ها و عوامل زمینه ساز آن، چارچوب لازم را برای برنامه ریزی و کاهش آن فراهم می کند.

در ذیل به برخی از دلایل وقوع نزاع و درگیری اشاره خواهیم کرد. نزاع نوعی بی نظمی در روابط اجتماعی میان افراد و گروه‌‌ها است که یکی از ‌مهم‌ترین مسائل محسوب می‌شود. این مسئله پیامدهای اجتماعی گوناگونی را در برداشته که از ‌مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به کاهش ابعاد گوناگون امنیت در جامعه اشاره نمود

عوامل وقوع نزاع و درگیری:

پایین بودن آستانه تحمل افراد، بیکاری و نداشتن شغل مناسب، نداشتن مهارت های ارتباطی و توسل به زور جهت احقاق حق، و غیره.

1. عوامل خانوادگی: نحوه برخورد والدین با نیازهای کودک- وجود الگوهای نامناسب- تشویق رفتار پرخاشگرانه- تنبیه توسط والدین
2. عوامل محیطی : مشاهدات اجتماعی - نقش رسانه های گروهی - نقش بازیهای ویدئویی در درگیری - کیفیت محل سکونت - تجربه عینی نزاع - تقویت نزاع و درگیری به علت ضرر و زیان اجتماعی ـ فرهنگی( در بعضی مواقع به علت جنگ یا عوامل دیگر نزاع و درگیری در جامعه تقویت می شود )
3. عوامل فردی وروانی :برتری طلبی و رقابت منفی - حسادت و کینه توزی - خودبزرگ بینی، ابراز وجود - اختلالات شخصیت(ضداجتماعی، پارانوئید، دیگر آزاری)- تحقیر، سرزنش، برچسب زدنها - اعلام موجودیت به بهای حذف دیگران - ظرفیت روانی و تحمل پائین، نداشتن روحیه صبر و گذشت و بردباری
4. عوامل فرهنگی، اجتماعی: بیسوادی، جهل و ناآگاهی- فقر فرهنگی، آموزشی، دینی- نبود و کمبود فرهنگ کار و تولید- نداشتن مهارتهای زندگی- مورد ظلم قرار گرفتن- فقر اقتصادی، دینی- مورد تأیید قرار گرفتن رفتارهای منازعه گرانه- بی عدالتی- عدم برنامه ریزی مناسب برای اوقات فراغت جوانان- ضعف قانون و عدم اعتماد به آن- ضعف در نظارت و کنترل بر رفتارهای آسیب زای اجتماعی

راهکارها) اما از چه طریق می توان نزاع و درگیری را کاهش داد که به برخی از آن ها اشاره می گردد:

-آمورش مهارت های زندگی و نحوه برخورد و تعامل با یکدیگر و کنترل خشم

- آموزش جهت یادگیری ایجاد روابط اجتماعی بر مبنای اعتماد، احترام، صداقت، مشورت، شعور، انتقاد و استدلال از طریق نهادهایی چون خانواده، نهادهای آموزشی و بویژه رسانه های ارتباط جمعی

- افزایش امنیت نرم درجامعه از طریق تقویت مبانی دینی و اعتقادی، توسعه نهادهای فرهنگی- ورزشی مانند سینما، پارک های علمی – تفریحی، کتابخانه ها، فرهنگ سراها، مجموعه های ورزشی و غیره در سطح استان

- افزایش گشت های ویژه پلیس (محسوس و نامحسوس) در مناطق جرم خیز، حضور فیزیکی عوامل گشت پلیس در مکان های تفریحی و رفاهی شلوغ سطح شهر و دستگیری افراد بزهکار و خشونت طلب که سابقه جرم و بزهکاری دارند و آسایش مردم را سلب کردند.

نهایتا باید گفت تصور یک آرمان شهر و جامعه ای بدون جرم و بزهکاری امکان پذیر نیست اما با توجه به رسالت نیروی انتظامی و نقش پررنگ آن در ایجاد امنیت و آرامش؛ لازم است به مسائلی اینچنین توجهی دوچندان نمود و اقداماتی موثر برای افزایش امنیت و رفاه شهروندان انجام داد.

معاونت اجتماعی فرماندهی انتظامی استان مازندران-اداره برآورد و افکارسنجی