شنبه 31 مرداد 1394-1:0 کد خبر:13271
جواد طالبی خارکشی
اهمیت صنعت گردشگری در مدیریت شهری
براي دستيابي به رشد اقتصادي و از بين رفتن اتكا به اقتصاد تك محصولي نفت بايد شاخصه هاي ديگري را مورد بررسي قرار داد تا از اين راه بتوان به توسعه كشور دست يافت. يكي از اين شاخصه ها ، جاذبه هاي گردشگري است . جاذبه هاي گردشگري ايران يكي از ده قطب گردشگري مهم در دنيا به شمار مي آيد كه با برخورداري از سابقه ديرين تمدن و فرهنگ ، طبيعت و شرايط اقليمي گوناگون ، توانايي قرار گيري در جايگاه مناسب نقاط پر جاذبه ي گردشگري در جهان را دارا است . اما با اين توصيف كشور ايران علي رغم در اختيار داشتن جاذبه هاي قابل توجه، از جايگاه مناسبي در بازارهاي گردشگري برخوردار نيست. امروزه با وجود آهنگ رشد و توسعه بسياربالاي شهرها كه از فرآيندهاي درحال تكوين و گريزناپذير درايران محسوب مي شود بهبود جذب گردشگر ميسر نشده است درحالي كه تا اواخر دوران قاجار سير تكويني جهانگردي و گردآوري منابع بسيار در باره ي فرهنگ ايران مشاهده شده است .
گردشگري داراي اهميت اقتصادي و اجتماعي قابل توجهي براي جامعه ميزبان و گردشگران است. گرچه هدف گردشگران نميتواند اقتصادي باشد ولي تأثير اجتنابناپذير يافتههاي گردشگران در اصلاح و بهبود شيوههاي زندگي و کار خود ميتواند ثمرات اقتصادي نيز داشته باشد. به علاوه برخي گردشگران با هدف آموزش به سفر ميروند که هدف اقتصادي نيز در آن مستتر است. اهميت اقتصادي گردشگري در جهان معاصر به اندازي قابل توجه است که از آن به عنوان صنعت گردشگري ياد ميشود. اين صنعت دربردارنده فعاليتهاي مديريتي، اجتماعي، صنعتي و توليدي فراواني است که موجب اشتغالزايي، کسب درآمد، فروش محصولات و توليدات ميشود. اهميت گردشگري در دو بعد اقتصادي و اجتماعي قابل توجه است. اينک گردشگري در حال تبديل شدن به فعاليت اقتصادي پيشتاز جهان در ربع اول قرن 21 و مهمترين و سودآورترين تجارت جهان است. اهميت اقتصادي گردشگري از دو بعد ايجاد اشتغال و کسب درآمد در فرايند پذيرايي و خدمالت دهي به گردشگران ناشي ميشود. در صنعت گردشگري، جلب جهانگرد به يك كشور ، منجر به رونق فعاليت در بخش ساختماني براي نوسازي مرکز شهرها، ساختن اقامتگاهها و مکان هاي پذيرايي نظير هتل ها و رستوران ها، رشد صنايع ساخت لوازم تفريحي نظير قايقهاي تفريحي، اسباب کمپينگ نظير چادر و اردوگاه و لوازم ورزشي، رشد توليد صنايع دستي و محلي، افزايش اشتغال در بخش خدمات در حرف كارگر و كارمند هتلها، رستورانها، مؤسسات و دفاتر مسافرتي، گمرك و حمل و نقل، راهنمايان جهانگردي ، مراكز تهيه نقشه ها و بروشور هاي مختلف، مراكز توليد صنايع دستي و فروشگاههاي عرضه كننده آن، توليد و بسته بندي فرآورده هاي غذايي و ... ميشود. "مطابق برآورد سازمان جهاني گردشگري، كل گردشگران دنيا در سال 1950، تقريبا 25 ميليون نفر و در سال 2000 حدود 700 ميليون نفر بود كه در سال 2020 به حدود يك ميليارد و 600 ميليون نفر خواهد رسيد. درآمدهاي حاصل از گردشگري نيز در سال 1980 حدود 105 ميليارد دلار بوده كه در سال 2000 به 476 ميليارد دلار افزايش يافته است و در سال 2020 به حدود يك ميليارد و 590 ميليون دلار خواهد رسيد . آنچه در گردشگری شهری و مدیریت آن اهمیت دارد را می توان سطح انتظارات را در چارچوب رویکرد محصول گرا به گردشگری شهری، توجه به بخش های تجارت و کسب و کار گردشگری در شهرها ، خط مشي و سياست هاي مناسب براي توسعه گردشگري شهری و بالاخره گردشگری شهری پایدار دسته بندی نمود.در این راستا مديريت گردشگري شهري ، در رابطه با توسعه آن و برآورد استمرار و پايداري گردشگري نيازمند در نظر گرفتن سودمندي اقتصادي و پيامدهاي اجتماعي گردشگري در شهر مي باشد این مدیریت بايد به گونه اي باشند كه مانع برخورد منافع گردشگري و ديگر كاركردهاي شهري گردند. استراتژي هاي توسعه گردشگري در عملكردي مديريتي در شهرها و در رابطه با شهروندان بايد عادلانه باشند و شكافي را در سطوح درآمد و اشتغال و بطوركلي رفاهيت شهروندان سبب نگردیده و از دیگر سو رضایت گردشگران را از تجربه گردشگری شهری فراهم آورد. دست یابی به چنین سطحی از مدیریت گردشگری شهری بیش از همه ضرورت پرداخت مدیریت کیفیت جامع گردشگری را در شهرها شکل می دهد.
جواد طالبی خارکشی